ابداع یک پنل جدید برای ازمایش ابتلای همزمان
پژوهشگران آمریکایی، یک پنل جدید را ارائه دادهاند که امکان آزمایش چندین ویروس را فراهم میکند تا ابتلای همزمان به ویروسها تشخیص داده شود.
با توجه به کاهش استفاده از ماسک و رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و همچنین آغاز فصل سرماخوردگی و آنفلوانزا، پژوهشگران “دانشگاه آگوستا”(Augusta University) ، یک پنل ویروسی ابداع کردهاند که آزمایش همزمان کروناویروس را به همراه چندین ویروس تنفسی شایع، امکانپذیر میکند و نشان میدهد که آیا در بدن بیمارانی که به کووید-۱۹ شدید مبتلا شدهاند، سایر ویروسها نیز وجود دارند یا خیر.
این ابزار جدید همهگیرشناسی ژنتیکی که اطلاعات ژنتیکی دقیقی را در مورد ویروسهای موجود فراهم میکند، پژوهشگران را قادر میسازد تا انواع ویروسی جدید در حال گردش در یک ایالت و الگوهای انتشار آن¬ها را با هدف کمک به پیشبینی شیوع در آینده، ارزیابی کنند.
کوله و همکارانش در این پژوهش که با پشتیبانی “موسسه ملی آلرژی و بیماریهای عفونی”(NIAID) آمریکا انجام شده است، نشان دادهاند که نقصهای موجود در بررسی کروناویروس و سایر ویروسهای تنفسی، چالشهای سلامت عمومی طی دوره همهگیری بودهاند.
با وجود این ویروسهای تنفسی که ما ناخواسته به واسطه هوا و هنگام سرفه، عطسه و حتی صحبت کردن انتقال میدهیم، ابتلا به چند ویروس یک واقعیت است؛ به ویژه زمانی که برای مدت طولانی در محیطهایی مانند بیمارستانها، خانههای سالمندان، مدارس و حتی محل کار خود هستیم.
واقعیت دیگر این است که ابتلای همزمان به چند ویروس میتواند اثر ترکیبی بدتر شدن نشانهها و پیامدهای بیماری را داشته باشد؛ همان گونه که همزمان شدن بیماریهایی مانند دیابت و فشار خون بالا میتواند چنین شرایطی را پدید بیاورد.
به ویژه زمانی که بیماران وضعیت خوبی ندارند، جستجوی سایر ویروسهای تنفسی با این پنل جدید میتواند به ارائه بینشی در مورد دلیل ابتلا و احتمالاً دستورالعملهای جدیدی برای نحوه کمک کردن بیانجامد. ارائه یک پنل گستردهتر، پرهزینهتر از آزمایش مستقیم کووید-۱۹ است که آزمایش پیشرو طی دوره همهگیری باقی خواهد ماند.
اگرچه فصل سرماخوردگی و آنفلوانزا در سال گذشته به دلیل اقدامات احتیاطی مانند استفاده از ماسک، با کمتر از یک درصد ابتلا به چند ویروسی در گروه مورد بررسی همراه بود اما کوله و همکارانش نگران هستند که فصل سرماخوردگی و آنفلوانزا در حال حاضر حتی با وجود طرحهای واکسیناسیون که هم برای کووید-۱۹ و هم برای آنفلوانزا اجرا میشوند، بسیار متفاوت باشد.
این گروه پژوهشی با همکاری شرکت زیستفناوری “ایلومینا” (Illumina) در سندیهگو، پنلی یا ۴۱ ویروس ابداع کردهاند که چهار نوع متداول کروناویروس را در بر دارد. آنها ۴۸۳ نمونه را که از سواب بینی و بزاق دهان بیماران با نتیجه مثبت کووید-۱۹ به دست آمده بود، مورد بررسی قرار دادند.
آزمایش استاندارد کروناویروس، از “واکنش زنجیرهای پلیمراز”(PCR) استفاده میکند که میتواند نشان دهد که آیا ویروس وجود دارد یا خیر اما روشی که پژوهشگران دانشگاه آگوستا برای پنل خود استفاده کردهاند، ژنوم ویروسی را توالیبندی میکند تا امکان شناسایی انواع کروناویروس مانند نوع مرگبارتر دلتا که اخیرا خبرساز شده بود، فراهم شود.
روش مورد استفاده در این پژوهش، تغییراتی را که در ناحیه بزرگتر و حفاظت شده ویروس پیش میآیند و هر بار هنگام تکثیر شدن اتفاق میافتند، شرح میدهد. تکثیر شدن ویروس نشان میدهد که ویروس موفق شده است یک ارگانیسم میزبان مانند انسان را پیدا کند. کوله گفت: اگرچه این تغییرات کوچک در ناحیه حفاظتشده، بر پیامدهای بالینی تأثیر نمیگذارد اما نوعی مهر ژنومی را ارائه میکند که نشان میدهد ویروس از کجا آمده است.
این روشی است برای شناسایی نقطه آغاز، تماشای اینکه چگونه حرکت مردم میتواند ویروس را منتقل کند و این که کدام شهرستانها تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.
این امضای مولکولی منحصر به فرد، روشی برای دانستن این موضوع است که کدام موارد به هم مرتبط نیستند. یکی از پرسشهایی که کوله میخواهد به آن پاسخ دهد، این است که وقتی تکثیر ویروس فرد دیگری را آلوده میکند، تغییرات بیشتری را پشت سر میگذارد یا خیر.
مدل تجسمی که پژوهشگران از آن برای تماشای انتشار ویروس استفاده میکنند، میتواند حرکت انواعی مانند دلتا را نیز ردیابی کند که پیامدهای بالینی مستقیمی مانند درجه مسری بودن و بیماری ناشی از آن را به همراه دارند.
برخی از حرکتهای انسانی ممکن است پیش از این که شخص متوجه مثبت بودن بیماری خود شود، اتفاق بیفتند. دانستن این موضوع که کدام ویروس وجود دارد، مهم است زیرا اگرچه اشتراکاتی میان ویروسهای تنفسی وجود دارد اما درمانها متفاوت هستند. به عنوان نمونه، چه اتفاقی میافتد اگر بیمار مبتلا به کووید-۱۹ که همزمان به ویروس آنفلوآنزا نیز آلوده شده است، با پادتنهای مونوکلونال که ویروس را هدف قرار میدهند یا کورتیکواستروئیدهایی که پاسخ بیشایمنی مخرب ریهها را کاهش میدهند، درمان شود؟
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد پادتنهای مونوکلونال و کورتیکواستروئیدها ممکن است برای درمان برخی از انواع آنفلوانزا موثر باشند اما پرسشهایی نیز در این زمینه وجود دارند؛ از جمله این که وقتی پادتنهای مونوکلونال به طور ویژه برای کروناویروس ساخته میشوند، چه اتفاقی میافتد. برخی از شواهد موجود نشان میدهند که به نظر نمیرسد واکسنهای آنفلوانزا و کووید-۱۹ در حفاظت، همپوشانی داشته باشند.
به گفته “مرکز کنترل و پیشگیری بیماری”(CDC) آمریکا، ویروسهای تنفسی به صورت جفتی وجود دارند؛ برای نمونه، “ویروس سرماخوردگی انسانی” یا “راینو ویروس”(Rhinovirus) در صورت همراه شدن با یکی دیگر از عوامل بروز سرماخوردگی متداول میتواند پیامدهای مرتبط مانند آبریزش بینی، سردرد و سرفه را تشدید کند.
“دانشگاه استنفورد”(Stanford University) در مارس سال ۲۰۲۰ گزارش داد که از هر پنج بیمار مبتلا به کووید-۱۹، یک نفر به سایر ویروسهای تنفسی نیز مبتلا میشود و از هر ۱۰ نفر مبتلا به نشانههای بیماری تنفسی، یک نفر به ویروس شایع تنفسی تشخیص داده میشود که به کووید-۱۹ نیز مبتلا است. ابتلای همزمان، در مورد باکتریها و قارچها نیز رخ میدهد.
اگرچه در دو سال گذشته، اطلاعات بسیاری در مورد کروناویروس به دست آمده است اما اسناد کافی در مورد تغییرات ژنوم ویروس که برخی از آن¬ها به نحوه عملکرد ویروس کمک میکنند، وجود ندارد. همچنین، بینش کمی در مورد سایر ویروسهایی که عفونت همزمان ایجاد میکنند، وجود دارد.
به گفته پژوهشگران، این پروژه نشان میدهد که همهگیرشناسی ژنومی برای پیشبینی انتقال بیماری و الگوهای انتقال از جمله تشخیص احتمال تجدید فعالیت ویروس، ضروری است.
این پژوهش، در مجله “Viruses” به چاپ رسید.