آزمون الایزا (Enzyme Linked Immuno sorbent Assay) ELISA برهمکنش بین آنتی ژن و آنتی بادی را مورد بررسی قرار میدهد.
ورود به صفحه محصولات ایمنی شناسی، کیت های الایزا وآنتی بادی
الایزا یک روش بیوشیمیایی رایج است که معمولا برای اندازهگیری غلظت آنتی بادیها یا آنتی ژنها در خون استفاده میشود.
این تکنیک بر روی یک صفحه (Plate) انجام میگیرد که برای تشخیص و اندازهگیری موادی مانند پپتیدها، پروتئینها، آنتی بادیها و هورمونها استفاده میشود. در این تکنیک یک آنزیم به آنتی بادی به منظور تولید یک محصول رنگی، متصل میشود؛ چنین بستری، بستر کروموژنیک (Chromogenic) نامیده میشود.
آنزیمهایی که معمولا در واکنشهای الایزا مورد استفاده قرار میگیرند، شامل آلکالین فسفاتاز، اسید رادیک پراکسیداز و بتاگالاکتوزیداز هستند. ترکیبات مختلفی به عنوان سوبسترا برای این روش به کار گرفته میشوند.
تست الایزا را در حالت معمول برای ردیابی آنتی ژن یا آنتی بادی بکار می برند بدین ترتیب که یکی از این دو ماده در بستر جامد ثابت می شود و برای ردیابی دومی بکار گرفته می شود، اما اساساً برای ردیابی هر جفت ماده ای که مثل جفت آنتی ژن و آنتی بادی به هم گرایش داشته و قدرت اتصال مناسبی نسبت به هم دارند، میتواند بکار گرفته شود (مثلاً لکتین به لیگاند مربوطه اش یا مولکول به گیرنده اختصاصی اش) البته این پدیده یعنی اتصال بین دو ماده ای که آنتی بادی و آنتی ژن نیستند اما گرایش به هم دارند.
اغلب اوقات مشکل آفرین است و برای بالا بردن حساسیت و اختصاصیت اتصال بین آنتی بادی و آنتی ژن در الایزا باید این اتصالات ناخواسته را به طریقی مهار کرده و یا کارهای جبرانی لازم را در نظر گرفت.
مزایا:
• حساسیت و ویژگی بالا: برای ELISA ها معمول است که به دلیل استفاده از آنتی بادی ها ، آنتی ژن ها را در سطح پیکوگرام به صورت بسیار خاصی تشخیص دهند.
• توان بالا: کیت های تجاری ELISA معمولاً در قالب صفحه 96 چاه موجود هستند. اما سنجش را می توان به راحتی با صفحات 384 چاه تطبیق داد.
• انجام آسان: پروتکل ها به راحتی دنبال می شوند و زمان کمی را در بر می گیرند.
• کمی: می تواند غلظت آنتی ژن را در یک نمونه تعیین کند.
• امکان آزمایش انواع مختلف نمونه: سرم ، پلاسما ، عصاره های سلولی و بافتی، ادرار و بزاق و سایر موارد.
معایب:
• بازخوانی موقت: تشخیص بر اساس واکنش های آنزیم/بستر است و بنابراین بازخوانی باید در یک بازه زمانی کوتاه انجام شود.
• اطلاعات آنتی ژن محدود: اطلاعات محدود به مقدار یا وجود آنتی ژن در نمونه.
کاربرد :
با استفاده از آزمونهای الایزا وجود آنتی ژن یا حضور آنتی بادی در نمونه میتواند مورد بررسی قرار گیرد.
تعیین غلظت آنتی بادی سرم در یک آزمایش ویروسی با روش الایزا قابل انجام است.
شناسایی آلرژنهای و پاتوژنها در صنایع غذایی با الایزا انجام میشود.
در آزمایشگاههای پزشکی، ردیابی گسترش بیماریها مانندHIV، آنفولانزا، سرماخوردگی، وبا،STD و غیره با روش الایزای صورت میگیرد.